Ethisch verantwoord sporten voor volwasssenen
Ethisch Verantwoord sporten? Met traditionele karate!
De overheid ontwikkelde in 2007 en 2008 een algemeen kader voor de ethisch verantwoorde Sportbeoefening (EVS). In 2010 werden de 6 thema’s benoemd: de rechten van het kind in de sport, Inclusie, respect voor diversiteit, het fair play beginsel, de fysieke en psychische integriteit van het Individu en solidariteit.
Traditionele karate
Karate is in de eerste instantie een kunst van zelfverdediging. Het potentiële gevaar voor kwetsuren maakt een strenge ethische code noodzakelijk. Clubs die traditionele karate beoefenen, zoals JKA (Japan Karate Association) karate, hoeven dus geen inspanningen te doen om EVS toe te passen. Dit blijkt ook uit een doorlichting van het Internationaal Centrum voor Ethiek in de sport in 2010.
Het ethisch karakter van traditionele karate ligt in haar geschiedenis. De waarden en normen van de Karate-Do zijn algemeen gekend en aanvaard. Alle instructoren in alle clubs passen dezelfde (gedrags) Regels toe.
Kinderen die starten met karate, zullen hun hele verdere carrière in dezelfde structuur met zijn algemeen aanvaarde regels vertoeven. Door het voortdurend hameren op de ethische waarden
tijdens trainingen en op wedstrijden, zullen startende karateka’s deze snel eigen maken.
De kern van de gedragscode van JKA karate is de Bu-Do of “De weg van de krijger”.
Fysiek bekwaamheid ontwikkelen leidt tot de vorming van karakter, gedrag en mentale wijsheid. Om deze weg succesvol te bewandelen is discipline nodig en moet men streven naar de ontwikkeling van de persoonlijkheid vertrekkende van nederigheid, het respecteren van de waarheid (eerlijkheid), de bereidheid tot inspanning (moed), het naleven van de etiquette (hoffelijkheid) en de beheersing van zijn kunde (zelfcontrole). Deze gedragscode en waarden zijn essentieel in alle aspecten van JKA karate.
Ethische thema’s binnen karate
De rechten van het kind in de sport
Kinderen en jongeren krijgen aangepaste instructie waarmee hun fysieke en psychische
integriteit beschermd wordt. De trainingen bieden een duidelijk referentiekader op basis
van gelijkheid, respect, zelfbeheersing en discipline. Daarnaast geeft het beoefenen van
zelfverdediging hen zelfvertrouwen en mentale stabiliteit. Tijdens competities meten
kinderen zich met anderen van hetzelfde niveau en worden ze begeleid door een coach.
Inclusie
Personen met een beperking worden toegelaten en aanvaard in karate. Ze worden
gestimuleerd om hun beperkingen op een constructieve wijze te integreren in de
beoefening van hun karate.
Fair play beginsel
Om te groeien in karate is eerlijkheid tegenover anderen maar ook tegenover
zichzelf, belangrijk. Ook in competitie is het “Fair play” beginsel cruciaal. Onhoffelijk en
intimiderende gedragingen, kwetsuren veinzen en het gevecht vermijden worden niet
getolereerd.
De fysieke en psychische integriteit van het individu
Het gaat er bij traditionele karate om het potentieel gevaar van de technieken te tonen
zonder te kwetsen. Controle hebben over de aangeleerde technieken is essentieel in karate.
Fysiek contact wordt sterk gereglementeerd om kampers te beschermen voor elkaar en voor
zichzelf. Karate is geen risicovechtsport. Wie de intentie heeft te kwetsen, wordt bestraft.
Respect voor diversiteit
Bij karate draagt iedereen dezelfde kledij, de “karategi”, waardoor uiterlijk en religieuze verschillen verdwijnen. Enkel de hiërarchie, op basis van ervaring en inzicht, en gevisualiseerd door de kleur van de gordel, onderscheidt de karateka’s. Iedereen, man of vrouw, jong of oud, valide of met een beperking, van welke culturele achtergrond ook, wordt gerespecteerd. In deze heterogene groep helpen de ervaren karateka’s de nieuwelingen hun weg te vinden en past iedereen zich aan, aan de karateka met wie hij of zij oefent.
Solidariteit
De JKA karate is als een familie. Alle leden van de familie respecteren solidair de sportieve en
ethische waarden. De banden tussen de individuele karateka’s zijn daardoor sterk. Het groeten is hiervan een goed voorbeeld. Het is een natuurlijke vorm van respect. Respect ten aanzien van de sport, van de andere deelnemers, van hogere in rang en van jezelf. Het in diskrediet brengen van deze waarden wordt dan ook niet getolereerd.